Anasayfa
NerdenGenelkurmay Başkanı Başbuğ “Sabrımız taşarsa elimizde pek çok bilgi var. Bunları açıklamak zorunda kalacağız” dedi. Siyaset bilimciler ve hukukçular “Hemen açıkla” çağrısı yaptı
Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ’un “Sabrımız taşarsa biz de bildiklerimizi halkla paylaşacağız. Elimizde pek çok bilgi var. Bunları açıklamak zorunda kalacağız” sözleri tartışma yarattı. Hukukçu ve siyasetçiler, yasadışı bir uygulamaya dair elde bir bilgi veya belgesi olan herkesin zaman geçirmeden yargıya gitmesi gerektiğini aksi takdirde suç işlemiş olacağını belirterek, Genelkurmay Başkanı Başbuğ’un da elindeki belgeleri açıklaması gerektiğini savundu.
SUÇ VARSA GEREĞİNİ YAPMALI
PROF: DR. HİKMET SAMİ TÜRK: Genelkurmay Başkanı, suç teşkil eden bir şey varsa onu işleme koymak durumunda. Elinde ne var bilemiyoruz. Hukuk ilgilendiren belgeleri paylaşmalı.
PROF. DR. MÜMTAZER TÜRKÖNE: Kendisi bir mahkeme kurmuş, hem savcı hem yargıç hüküm veriyor. Elinde bilgi belge varsa, bunu savcılığa verecek; yargının önünü açacak.
PROF. DR. YASİN AKTAY: Bir takım insanların suç işlediklerine dair somut deliler varsa, bu konuda hareket geçmek için sabrının taşmasını beklemek gerekimiyor.
A. FAHİR KAYACAN (Askeri Yargıtay Onursal Üyesi): Genelkurmay Başkanı’nın elinde ne olduğunu bilmiyoruz. Bazı şeyler, hukuk aleminde sonuç doğuracak anlamda olmayabiliyor.
BAŞBUĞ NE BİLİYORSA AÇIKLAMALI
PROF. DR. HÜSEYİN HATEMİ: Genelkurmay Başkanı ‘sabrımız taşarsa’ diye konuşmamalı. Hukuki yollara başvururuz demesi gerekiyordu. Tehditler çıkarılacak şekilde ifadeler doğru değil.
PROF. DR. MÜMTAZ SOYSAL: Orduda müthiş bir moral bozukluğu var. Genelkurmay subayları bir arada tutmakta zorlanıyor. Muhtıra olmasa da milleti uyaracak bir metin yayınlanabilir.
MUAMMER AYDIN (İstanbul Baro Başkanı): İlker Başbuğ Paşa gayet açık konuşmuş. Tartışmaya açık bir konu değil.
DENİZ BÖLÜKBAŞI (MHP Genel Başkan Yardımcısı): Genelkurmay Başkanı tehdit etmemeli ne biliyorsa açıklamalı. •
Hukukçu ve Siyaset Bilimci Erdoğan Günal ise Başbuğ'un daha önce benzer açıklamalar yaptığını belirtti ve ekledi: "Devlete tehdit etmek yakışmaz. Elinde suç unsuru taşıyan bir şey varsa bunları ilgili savcılara aktarması gerekir. Bunu tehdit üslubu içerisinde söylemek bir kere bulunduğu makam açısından da münasip değil."
Ahmet Gündel
(Eski Yargıtay Cumhuriyet savcısı):
Açıklamaların muhatabı yargı mı, hükümet mi?
Başbuğ üstü kapalı bir konuşma yapmıştır. Konuşmasına açıklık getirmesi gerekli, yoksa bu kamuoyunda kuşku ve şüphelere neden olmaktadır. Açıklamaların muhatabı yargı mı, hükümet mi? Kime karşı söylendiği belli olmayan bu söylem kurumları töhmet altında bırakmaktadır. Eğer elinde Silahlı Kuvvetler'e yönelik yıpratma çalışmalarını belgeleyen bilgiler var ise bunu da hiç vakit geçirmeden ilgili savcılara vermeli.
Sacit Kayasu
(Emekli savcı):
Belgeyi yargıya götürmüyorsa suç işliyor
İlker Başbuğ, elindeki belgelerin mahiyetini açıklamalı. Amirallere suikast planları veya darbe planları ile ilgili belge ve bilgi var da paylaşmıyorsa suç işlemiş oluyor. Bu açıdan Başbuğ, konuşurken kamuoyu tarafından yanlış anlaşılmaya neden olacak değil de net açıklamalar yapmalı. Son zamanlarda Başbuğ'un medya karşısındaki açıklamalarında ne dediğini anlayamadığım gibi kendisinin de anladığını zannetmiyorum.
Mehmet Altan
(STAR GAZETESİ)
Genelkurmay Başkanı siyaset yapıyor
Zamanı bekliyoruz, elimizde belgeler var gibi söylemler demokratik bir ülkede olmaz. Halk iradesinin önünü kestikleri için halkın orduyu düşman olarak görme söylemleri var. Eleştirilerden, söylemlerden sıkıldıysa, yapılacak tek şey AB standartlarında bir rejime geri dönmek. AB ilerleme raporlarında bu duruyor. Ama yapılması gereken değişikliklerden bahsetmiyorlar. Polemik yapıyorlar, siyaset yapıyorlar.
Etyen Mahçupyan
(Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni)
Korkutmaya yönelik bir adım, talihsiz bir beyan
Talihsiz bir beyanda bulunmuş. Sadece korkutmaya yönelik bir adım. Bu da yakışık değil. Devletin önemli kurumundaki bir önemli bir kişinin bu tür taktikler izlemesi hiç hoş değil. Belgelerin içindeki kişilerin siyasiler olma ihtimali yok. Ses getirebilir bir belge elinde olduğunu sanmıyorum. Medya üzerinden toplumu manipüle etmek, gündem yaratmak üzere birtakım dedikodular belge kılıfında ortaya çıkabilir.
Erdoğan Günal
(Hukukçu ve Siyaset Bilimci):
Bulunduğu makam tehdidi kaldırmaz
Devlete tehdit etmek yakışmaz. Zaten elinde suç unsuru taşıyan bir şey varsa bunları ilgili savcılara aktarması gerekir. Bunu tehdit üslubu içerisinde söylemek bir kere bulunduğu makam açısından da münasip değil. Belgeleri paylaşmaması suç zaten. Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ daha önce de buna benzer açıklamalar yaptı. Öfke içeren açıklamalar en başta Türk Silahlı Kuvvetleri'ne zarar veriyor
Komutanlık hukuk önünde imtiyazlı kılmaz
Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Eşref Uğur Yiğit’in önce intihar eden Albay’ın cenaze töreninde, sonra da Hürriyet gazetesinde üst üste yaptığı açıklamalarla, mahkemeye intikal etmiş sanıkları Deniz Kuvvetleri personeli olan iki ayrı soruşturmayı eleştirmesi hukukçuların tepkisini çekti. Oramiral Yiğit’in açıklamaları, yargıya baskı yapmak olarak yorumlandı. İşte hukukçuların tepkileri:
ŞAHİDİM DEYİP YARGIYA GİTSİN
KAZIM BERZEG (AİHM Avukatı): Yargının bu konuşmalarla etkilenmemesi lazım. Konu hakkında bilgisi varsa, ben şahidim diye dilekçe verir mahkemeye, uygun görürse ifadesini alır. Deniz Kuvvetkelir Komutanı olması hukuk karşısında imtiyaz kazandırmaz. Devam eden davalar hakkında yorumda bulunmamaları gerekir.
KONUŞMAK İÇİN SİVİLE GEÇMELİ
REŞAT PETEK (E.Başsavcı): Silahlı Kuvvetleri mensupları birer memurdur ve ülkenin iç ve dış politikalarını belirlemek gibi bir yükümlkülükleri ve hakları yoktur. Devlet politikalarının siyasi partiler içinde TSK’nın 43. maddesi siyasi beyanatta bulunmayı yasaklar. Rütbesi ne olursa olsun askerlerin siyasete müdahaleden bu tarz açıklamalar yapmaları için üniformalarını çıkarmaları gerekir. Deniz Kuvvetleri Komutanı yaptığı bu açıklamalarıyla yargıya darbe vurmuştur, bundan kaçınılmalıdır.
YARGIYA YÜRÜTMEYE MÜDAHALE
AYHAN ONGAN (Sivil Dayanışma Platformu Başkanı):
Bu konuda TSK’nın kışlada milletin kendisine verdiği görevi icra etmesini bekliyoruz. Dünya’da ve Türkiye’de çok önemli gelişmeler ve açılımlar yapılırken TSK da bizim siyasilerimiz, esnaflarımızn, iş adamlarımızn önündeki engelleri kaldırmale ve dış güvenlik yönünde çalışmalar yapmalıdır. Ama bizim TSK üyelerimiz ne yazık ki kendi işlerini bırakıp siyasete karşıyor, yargıya, yürüttmeye müdahale etmeye kalkıyorlar. Bu demokratik hukuk devletine uymayan bir tavırdır.
Aydınlar, Başbuğ'a tepkili: Bu bir şantajdır, yakışmıyor
TSK içinden bilgi sızması konusuna da değinen Başbuğ, bilgi sızmasının bütün kurumlarda olabildiğini vurguladı. TSK'da çok fazlaymış gibi görünmesinin nedenini ise şu şekilde açıkladı: "TSK odak, yani hedef. Bu odağı başka yere çevirin, belki durum daha da kötüdür. Bizim hatalarımız yok mu, var. Ama bir yandan da hedefteyiz. Bizden sızdırıyorlar. Sonra da onu sızdırıyorlar başka yerlere." Başbuğ, "Bilgi sızmalarının personelden kaynaklanan bir kişisel zafiyet yok mu?" sorusu üzerine, "TSK büyük bir kurum. Yanlış düşüncede olan var mıdır diye sorsanız 'yoktur' diyemem. Vardır. Çeşitli nedenlerle olabilir. Bazen bir terfide beklentiye ulaşamamak bile nedendir." dedi.
Orgeneral Başbuğ, isim vermeden eski Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök'ün, "TSK da değişecek. Bundan korkmamak lazım." yönündeki sözlerine de şu cevabı verdi: "Değişim ne demek? ****** sevgisi, ulus devlet, üniter devlet, cumhuriyetin temel ilkeleri. Bunlar değişebilir mi? Bu anlamda Türk Silahlı Kuvvetleri değişmez. Değişemez."
Başbuğ, Maslak'ta geniş bir alana yayılan Harp Akademileri kompleksinin hikayesini de anlattı. Genelkurmay'ın 1960'lı yıllarda araziyi almaya çalıştığını ama Hazine'nin vermek istemediğini belirten Başbuğ, "Orgeneral Tural (Orgeneral Cemal Tural) emir verdi, araziyi bir gece tellerle çevirdik ve bu sayede dünyanın en modern harp akademilerinden birine sahip olduk." bilgisini verdi.
Başbuğ’dan moral turu
Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ, Deniz Kuvvetleri personeline moral ziyareti yaptı. Önceki gün akşam Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Eşref Uğur Yiğit ile Gölcük Donanması’nda geçiren Orgeneral Başbuğ, burada askerlere moral verdi. Başbuğ’un bu ziyaretinin son günlerde ölüm olaylarıyla sarsılan Deniz Kuvvetleri Komutanlığı personeline destek anlamı taşıdığı bildirildi. Başbuğ daha sonra helikopterle Karamürsel’e geçti. Genelkurmay Başkanı, bu ziyaretinin ardından İstanbul’a döndü.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ’un “Sabrımız taşarsa biz de bildiklerimizi halkla paylaşacağız. Elimizde pek çok bilgi var. Bunları açıklamak zorunda kalacağız” sözleri tartışma yarattı. Hukukçu ve siyasetçiler, yasadışı bir uygulamaya dair elde bir bilgi veya belgesi olan herkesin zaman geçirmeden yargıya gitmesi gerektiğini aksi takdirde suç işlemiş olacağını belirterek, Genelkurmay Başkanı Başbuğ’un da elindeki belgeleri açıklaması gerektiğini savundu.
SUÇ VARSA GEREĞİNİ YAPMALI
PROF: DR. HİKMET SAMİ TÜRK: Genelkurmay Başkanı, suç teşkil eden bir şey varsa onu işleme koymak durumunda. Elinde ne var bilemiyoruz. Hukuk ilgilendiren belgeleri paylaşmalı.
PROF. DR. MÜMTAZER TÜRKÖNE: Kendisi bir mahkeme kurmuş, hem savcı hem yargıç hüküm veriyor. Elinde bilgi belge varsa, bunu savcılığa verecek; yargının önünü açacak.
PROF. DR. YASİN AKTAY: Bir takım insanların suç işlediklerine dair somut deliler varsa, bu konuda hareket geçmek için sabrının taşmasını beklemek gerekimiyor.
A. FAHİR KAYACAN (Askeri Yargıtay Onursal Üyesi): Genelkurmay Başkanı’nın elinde ne olduğunu bilmiyoruz. Bazı şeyler, hukuk aleminde sonuç doğuracak anlamda olmayabiliyor.
BAŞBUĞ NE BİLİYORSA AÇIKLAMALI
PROF. DR. HÜSEYİN HATEMİ: Genelkurmay Başkanı ‘sabrımız taşarsa’ diye konuşmamalı. Hukuki yollara başvururuz demesi gerekiyordu. Tehditler çıkarılacak şekilde ifadeler doğru değil.
PROF. DR. MÜMTAZ SOYSAL: Orduda müthiş bir moral bozukluğu var. Genelkurmay subayları bir arada tutmakta zorlanıyor. Muhtıra olmasa da milleti uyaracak bir metin yayınlanabilir.
MUAMMER AYDIN (İstanbul Baro Başkanı): İlker Başbuğ Paşa gayet açık konuşmuş. Tartışmaya açık bir konu değil.
DENİZ BÖLÜKBAŞI (MHP Genel Başkan Yardımcısı): Genelkurmay Başkanı tehdit etmemeli ne biliyorsa açıklamalı. •
Hukukçu ve Siyaset Bilimci Erdoğan Günal ise Başbuğ'un daha önce benzer açıklamalar yaptığını belirtti ve ekledi: "Devlete tehdit etmek yakışmaz. Elinde suç unsuru taşıyan bir şey varsa bunları ilgili savcılara aktarması gerekir. Bunu tehdit üslubu içerisinde söylemek bir kere bulunduğu makam açısından da münasip değil."
Ahmet Gündel
(Eski Yargıtay Cumhuriyet savcısı):
Açıklamaların muhatabı yargı mı, hükümet mi?
Başbuğ üstü kapalı bir konuşma yapmıştır. Konuşmasına açıklık getirmesi gerekli, yoksa bu kamuoyunda kuşku ve şüphelere neden olmaktadır. Açıklamaların muhatabı yargı mı, hükümet mi? Kime karşı söylendiği belli olmayan bu söylem kurumları töhmet altında bırakmaktadır. Eğer elinde Silahlı Kuvvetler'e yönelik yıpratma çalışmalarını belgeleyen bilgiler var ise bunu da hiç vakit geçirmeden ilgili savcılara vermeli.
Sacit Kayasu
(Emekli savcı):
Belgeyi yargıya götürmüyorsa suç işliyor
İlker Başbuğ, elindeki belgelerin mahiyetini açıklamalı. Amirallere suikast planları veya darbe planları ile ilgili belge ve bilgi var da paylaşmıyorsa suç işlemiş oluyor. Bu açıdan Başbuğ, konuşurken kamuoyu tarafından yanlış anlaşılmaya neden olacak değil de net açıklamalar yapmalı. Son zamanlarda Başbuğ'un medya karşısındaki açıklamalarında ne dediğini anlayamadığım gibi kendisinin de anladığını zannetmiyorum.
Mehmet Altan
(STAR GAZETESİ)
Genelkurmay Başkanı siyaset yapıyor
Zamanı bekliyoruz, elimizde belgeler var gibi söylemler demokratik bir ülkede olmaz. Halk iradesinin önünü kestikleri için halkın orduyu düşman olarak görme söylemleri var. Eleştirilerden, söylemlerden sıkıldıysa, yapılacak tek şey AB standartlarında bir rejime geri dönmek. AB ilerleme raporlarında bu duruyor. Ama yapılması gereken değişikliklerden bahsetmiyorlar. Polemik yapıyorlar, siyaset yapıyorlar.
Etyen Mahçupyan
(Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni)
Korkutmaya yönelik bir adım, talihsiz bir beyan
Talihsiz bir beyanda bulunmuş. Sadece korkutmaya yönelik bir adım. Bu da yakışık değil. Devletin önemli kurumundaki bir önemli bir kişinin bu tür taktikler izlemesi hiç hoş değil. Belgelerin içindeki kişilerin siyasiler olma ihtimali yok. Ses getirebilir bir belge elinde olduğunu sanmıyorum. Medya üzerinden toplumu manipüle etmek, gündem yaratmak üzere birtakım dedikodular belge kılıfında ortaya çıkabilir.
Erdoğan Günal
(Hukukçu ve Siyaset Bilimci):
Bulunduğu makam tehdidi kaldırmaz
Devlete tehdit etmek yakışmaz. Zaten elinde suç unsuru taşıyan bir şey varsa bunları ilgili savcılara aktarması gerekir. Bunu tehdit üslubu içerisinde söylemek bir kere bulunduğu makam açısından da münasip değil. Belgeleri paylaşmaması suç zaten. Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ daha önce de buna benzer açıklamalar yaptı. Öfke içeren açıklamalar en başta Türk Silahlı Kuvvetleri'ne zarar veriyor
Komutanlık hukuk önünde imtiyazlı kılmaz
Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Eşref Uğur Yiğit’in önce intihar eden Albay’ın cenaze töreninde, sonra da Hürriyet gazetesinde üst üste yaptığı açıklamalarla, mahkemeye intikal etmiş sanıkları Deniz Kuvvetleri personeli olan iki ayrı soruşturmayı eleştirmesi hukukçuların tepkisini çekti. Oramiral Yiğit’in açıklamaları, yargıya baskı yapmak olarak yorumlandı. İşte hukukçuların tepkileri:
ŞAHİDİM DEYİP YARGIYA GİTSİN
KAZIM BERZEG (AİHM Avukatı): Yargının bu konuşmalarla etkilenmemesi lazım. Konu hakkında bilgisi varsa, ben şahidim diye dilekçe verir mahkemeye, uygun görürse ifadesini alır. Deniz Kuvvetkelir Komutanı olması hukuk karşısında imtiyaz kazandırmaz. Devam eden davalar hakkında yorumda bulunmamaları gerekir.
KONUŞMAK İÇİN SİVİLE GEÇMELİ
REŞAT PETEK (E.Başsavcı): Silahlı Kuvvetleri mensupları birer memurdur ve ülkenin iç ve dış politikalarını belirlemek gibi bir yükümlkülükleri ve hakları yoktur. Devlet politikalarının siyasi partiler içinde TSK’nın 43. maddesi siyasi beyanatta bulunmayı yasaklar. Rütbesi ne olursa olsun askerlerin siyasete müdahaleden bu tarz açıklamalar yapmaları için üniformalarını çıkarmaları gerekir. Deniz Kuvvetleri Komutanı yaptığı bu açıklamalarıyla yargıya darbe vurmuştur, bundan kaçınılmalıdır.
YARGIYA YÜRÜTMEYE MÜDAHALE
AYHAN ONGAN (Sivil Dayanışma Platformu Başkanı):
Bu konuda TSK’nın kışlada milletin kendisine verdiği görevi icra etmesini bekliyoruz. Dünya’da ve Türkiye’de çok önemli gelişmeler ve açılımlar yapılırken TSK da bizim siyasilerimiz, esnaflarımızn, iş adamlarımızn önündeki engelleri kaldırmale ve dış güvenlik yönünde çalışmalar yapmalıdır. Ama bizim TSK üyelerimiz ne yazık ki kendi işlerini bırakıp siyasete karşıyor, yargıya, yürüttmeye müdahale etmeye kalkıyorlar. Bu demokratik hukuk devletine uymayan bir tavırdır.
Aydınlar, Başbuğ'a tepkili: Bu bir şantajdır, yakışmıyor
TSK içinden bilgi sızması konusuna da değinen Başbuğ, bilgi sızmasının bütün kurumlarda olabildiğini vurguladı. TSK'da çok fazlaymış gibi görünmesinin nedenini ise şu şekilde açıkladı: "TSK odak, yani hedef. Bu odağı başka yere çevirin, belki durum daha da kötüdür. Bizim hatalarımız yok mu, var. Ama bir yandan da hedefteyiz. Bizden sızdırıyorlar. Sonra da onu sızdırıyorlar başka yerlere." Başbuğ, "Bilgi sızmalarının personelden kaynaklanan bir kişisel zafiyet yok mu?" sorusu üzerine, "TSK büyük bir kurum. Yanlış düşüncede olan var mıdır diye sorsanız 'yoktur' diyemem. Vardır. Çeşitli nedenlerle olabilir. Bazen bir terfide beklentiye ulaşamamak bile nedendir." dedi.
Orgeneral Başbuğ, isim vermeden eski Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök'ün, "TSK da değişecek. Bundan korkmamak lazım." yönündeki sözlerine de şu cevabı verdi: "Değişim ne demek? ****** sevgisi, ulus devlet, üniter devlet, cumhuriyetin temel ilkeleri. Bunlar değişebilir mi? Bu anlamda Türk Silahlı Kuvvetleri değişmez. Değişemez."
Başbuğ, Maslak'ta geniş bir alana yayılan Harp Akademileri kompleksinin hikayesini de anlattı. Genelkurmay'ın 1960'lı yıllarda araziyi almaya çalıştığını ama Hazine'nin vermek istemediğini belirten Başbuğ, "Orgeneral Tural (Orgeneral Cemal Tural) emir verdi, araziyi bir gece tellerle çevirdik ve bu sayede dünyanın en modern harp akademilerinden birine sahip olduk." bilgisini verdi.
Başbuğ’dan moral turu
Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ, Deniz Kuvvetleri personeline moral ziyareti yaptı. Önceki gün akşam Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Eşref Uğur Yiğit ile Gölcük Donanması’nda geçiren Orgeneral Başbuğ, burada askerlere moral verdi. Başbuğ’un bu ziyaretinin son günlerde ölüm olaylarıyla sarsılan Deniz Kuvvetleri Komutanlığı personeline destek anlamı taşıdığı bildirildi. Başbuğ daha sonra helikopterle Karamürsel’e geçti. Genelkurmay Başkanı, bu ziyaretinin ardından İstanbul’a döndü.